Nụ cười rạng rỡ của nữ sinh viên tự hào được học tập trong môi trường sư phạm. Ảnh: gdtd.vn

PV. Thầy nhận xét như thế nào về sự quan tâm của thí sinh dành cho ngành sư phạm trong những năm gần đây?

PGS.TS Nguyễn Văn Minh: Trong những năm gần đây, số lượng thi vào ngành sư phạm có chiều hướng giảm. Tuy nhiên, năm 2012 khi chính sách phụ cấp thâm niên đối với nhà giáo được ban hành, con số này có xu hướng tăng. Tuy vậy, số lượng đăng kí thi vào không đáng ngại bằng việc chất lượng đầu vào.

Bất cứ thí sinh nào khi thi đại học thì cũng đã có những định hình nghề nghiệp ban đầu. Trong đó có quan niệm xã hội về nghề nghiệp, việc làm để đảm bảo cuộc sống và cơ hội phát triển. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của xã hội, của chế độ, chính sách đối với việc lựa chọn nghề nghiệp của thí sinh.

Cơ hội tìm việc khó, thu nhập thấp so với các ngành khác, tác động của mặt trái của cơ chế thị trường trong quan niệm về người thầy đã khiến không ít học sinh giỏi phải có những thay đổi khi quyết định lựa chọn nghề nghiệp.

Nói như vậy không có nghĩa là tất cả và bi quan. Nhiều học sinh giỏi, xuất sắc cũng thi vào trường ĐHSP Hà Nội và phổ điểm cao của nhiều ngành, các lớp chất lượng cao ở các khoa của trường ĐHSP Hà Nội là một minh chứng.

PV.Từ một ngành đang ở tình trạng “chuột chạy cùng sào”, từ khi có Quyết định 70 của Thủ tướng Chính phủ, HSSV ngành sư phạm được miễn học phí, đầu vào ngành này bỗng cao vọt. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, dường như chính sách này không còn phát huy được tác dụng như ban đầu, theo thầy, đâu là nguyên nhân của thực trạng này?

PGS.TS.Nguyễn Văn Minh

PGS.TS Nguyễn Văn Minh: Tôi cũng đã nghe câu “chuột chạy cùng sào” từ rất lâu. Tuy nhiên, trước khi có quyết định 70 thì chúng ta vẫn có nhiều thầy cô giáo giỏi, tâm huyết và hết mình vì sự nghiệp trồng người. Không có họ thì làm sao có được đội ngũ các nhà khoa học, các nhà quản lý, các nhà kinh tế, các kỹ sư, bác sỹ … như bây giờ? Tất nhiên, chất lượng đầu vào cảnh báo cho chúng ta nhiều điều phải suy nghĩ. Vì rằng, đây là một thành tố rất quan trọng để đào tạo được các thầy cô giáo giỏi.

Về chế độ miễn học phí cho sinh viên các trường sư phạm, cần nhìn nhận nó trong một phạm vi tổng thể và có tính lịch sử. Chúng ta đang phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Giáo dục đang được xã hội hóa từng bước, nhưng chúng ta không thị trường hóa giáo dục. Ưu việt trong đầu tư giáo dục là ưu việt của chế độ.

Sinh thời, Bác Hồ đã từng mong muốn “ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Miễn học phí cho sinh viên sư phạm là cơ sở để chuẩn bị tốt cho giáo dục nhằm thu hút học sinh giỏi vào ngành, mặt khác, tạo cơ hội cho con em có khả năng ở các vùng miền khác nhau có thể trở thành các thầy cô giáo giỏi.

Chúng ta luôn nhớ rằng, ở nước ta con em nông dân, công nhân chiếm đa số. Chính sách miễn học phí hiện nay vẫn có tác dụng. Tuy vậy, chúng ta đừng đòi hỏi sự bất biến của một chính sách mà cần có sự điều chỉnh, bổ sung trong từng giai đoạn cho phù hợp. Chẳng hạn, chế độ thâm niên được thực hiện là một ví dụ và tôi tin rằng sau khi có chiến lược về phát triển nguồn nhân lực, trong đó có nguồn nhân lực cho giáo dục, điều kiện ăn ở trong kí túc xá, điều kiện học hành khi đang học; cơ hội việc làm, đánh giá đúng mức lao động, cải thiện chế độ tiền lương, cơ hội phát triển trong nghề nghiệp sẽ là những tác động tiếp theo.

PV.Theo thầy, trách nhiệm của các trường sư phạm đến đâu khi nhiều học sinh xuất sắc không muốn vào sư phạm?

PGS.TS Nguyễn Văn Minh: Giáo dục là sự nghiệp của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho tương lai, đầu tư cho phát triển. Đừng tách rời ngành giáo dục hay trường sư phạm ra khỏi tổng thể nền kinh tế-xã hội của đất nước.

Về phía mình, trường ĐHSP Hà Nội cố gắng nghiên cứu một cách nghiêm túc, khoa học về các mặt được, chưa được trong quá trình đào tạo, học hỏi các chương trình đào tạo tiên tiến và vận dụng thích hợp đối với điều kiện của nhà trường nhằm tăng chất lượng đào tạo và bồi dưỡng đối với sinh viên và đội ngũ thầy cô giáo.

Nhà trường cố gắng tạo ra môi trường thuận lợi để sinh viên sinh hoạt, học tập và rèn luyện, có các lớp chất lượng cao để các học sinh giỏi vào học.

PV.Thầy có suy nghĩ gì về thực trạng đội ngũ giáo viên hiện nay vì theo một cuộc khảo sát gần đây hơn một nửa giáo viên hối hận khi chọn nghề?

Hiếu Nguyễn (thực hiện)

 Nguồn: Báo GD&TĐ